Wat beweegt onze oprichter Wietse?
Een gesprek over de motivatie, achtergrond en voortschrijdende inzichten van de oprichter van de Sea Ranger Service
Q: Laten we bij het begin beginnen. Wat bewoog de kleine Wietse?
A: Haha, ja dan moeten we toch al snel dik 25 jaar terug in de tijd. Als 7-jarig jongetje herinner ik me het wilgen knotten met mijn vader. Op mijn negende ben ik geïnstalleerd als jeugdnatuurwachter. Ik was altijd buiten en de natuur fascineerde me mateloos. Toch wist ik heel lang niet precies wat ik kon en wilde doen. Als tiener wilde ik meer en meer doen, vooral om ook de natuur beter te kunnen behouden. Al vrij snel ontgroeide ik het kleine Nederland en toen ik 19 jaar was vertrok ik naar Engeland.
Q: Wat vond je in Engeland wat je hier niet vond?
A: Ruimte! Ook om dingen uit te proberen. Ik kwam in aanraking met allerlei soort vrijgevochten geesten en werd een manusje van alles. Ik schoolde me als vioolbouwer, maar maakte ook radio, organiseerde evenementen en raakte betrokken bij demonstraties. Ik zette me in voor vrijheid en wilde de macht intomen. Omdat die bijna altijd ten koste gaan van de gewone mens, het weerloze dier en het kwetsbare milieu. Het waren wilde jaren ja, ik leerde er veel. Over mezelf, maar ook hoe inefficiënt dingen vaak geregeld waren en hoe beperkt het effect van activisme vaak was.
Q: Kun je daar een voorbeeld van geven?
A: Ik denk dat ik veel geleerd heb van mijn jaren bij Sea Shepherd. Een organisatie die vooral bekend staat als een groep activisten tegen walvisvaart, maar actief is voor bescherming van al het leven in zee. Een prachtige doelstelling en we deden goed werk, maar toch zag ik weinig aansluiting met het grote publiek. En – nog belangrijker – met de politiek. Als we serieus inzien dat we werk kunnen en moeten maken van natuurbehoud op zee kun je niet zonder brede politieke steun. Daar begon voor mij de gedachte dat natuurbescherming anders georganiseerd moest worden dan nog vaak het geval is. Niet omdat goede doelen het verkeerd doen, maar omdat de taak van ons allemaal om voor de natuur te zorgen veel meer vergt. En omdat ik nieuwe kansen zag. Niet als lobbyist, maar als sociaal ondernemer. Ik had een visie van natuurbehoud als banenmachine voor jongeren, maar dan begint het natuurlijk pas.
Q: En toen? Was de wereld klaar voor dat idee?
A: Nou, het was natuurlijk nog niet veel meer dan dat, een idee. Als je iets wilt, moet je het uitwerken, eraan schaven, een netwerk opbouwen en mensen om je heen verzamelen die met je meedenken. Ik wilde iets nieuws doen in een hele traditionele wereld. Niet langer zeggen: geef ons geld en wij gaan de wereld redden. Ik wilde dat omdraaien. We gaan de wereld redden en dat doen we met elkaar. En dat moet niet alleen geld kosten, maar als sociale onderneming moet je daar van kunnen bestaan.
Q: Hoe heb je die transitie gemaakt naar het sociaal ondernemen?
A: Mijn idealen van 20 jaar terug staan nog altijd overeind, maar ik zie mezelf zoveel jaren later echt als ondernemer. Sociaal ondernemer. Met de Sea Ranger Service dragen we bij aan natuurbescherming op een positieve, constructieve en verbindende manier. We krijgen zo veel meer schouders onder het belang van een leefbare planeet. Goed zorgen voor de zee die ons zoveel gebracht heeft wordt zo een vanzelfsprekendheid waar iedereen aan bijdraagt. Dat we grote ondernemers en financiers meekrijgen die voorheen niets van die fanatieke natuurbeweging moesten hebben is natuurlijk fantastisch. Wij zetten ons niet tegen hen af, maar zorgen ervoor dat ze door onze aanpak juist aangesproken worden op wat zij kunnen doen. Dat we meer moeten doen staat buiten discussie, daar is iedereen het over eens. Dit is het volgende hoofdstuk. We mogen meeschrijven op de eerste pagina’s daarvan en het belooft nu al een heel spannend verhaal te worden.
Q: Hoe ver ben je nu?
A: Verder dan ik ooit had gedroomd! Het begon met een initiatief waarin we burgers opleidde om tijdens hun vakanties een oogje in het zeil te houden in zeehavens. Daarmee konden we overheidsdiensten ondersteunen om de milieuwetgeving beter te handhaven. Toen volgde er een project waarbij hobby-piloten konden worden aangesproken op wat zij het liefst doen. Zij willen vliegen, dus wat als we hen wat te doen geven en langs de kustlijn laten patrouilleren? Dat zouden wij nooit zelf kunnen financieren, maar door mensen te motiveren hun expertise of hobby in te zetten voor de natuur kan er opeens heel veel wel. Dat lukt nu ook met Sea Ranger Service. Het koppelen van diverse groepen mensen – vanuit de jeugdwerkhoek, vanuit de marine veteranenhoek en de traditionele scheepsbouw – om problemen aan te pakken door ze aan elkaar te koppelen. Dat doen we bij de Sea Ranger Service. Daarom stonden er in maart 2018 zo’n 50 jongeren te trappelen om Sea Ranger te worden bij ons eerste Sea Ranger Bootcamp. Werklozen, studenten, mensen die zich willen oriënteren op werk in de maritieme wereld of zoekende zijn naar hun passie. Allemaal zijn ze op hun eigen wijze gemotiveerd om aan de slag te gaan. En als we dat voor een gezonde zee kunnen inzetten, winnen we allemaal.